Wij zijn het Bewoners Collectief Buitengebied Ophemert

Nieuws over de ontwikkelingen rond de Westelijke Ontsluitingsweg Tiel
Op donderdag 18 september 2025 was er een informatiebijeenkomst voor inwoners rond Zennewijnen. Dit was een openbare meeting, speciaal voor inwoners en eigenaren van dat gebied. Het gemeentebestuur van Tiel gaf daar inzicht in de mogelijke plannen van Passewaaij wijken 12 tot en met 14. Dit gaat dus over de mogelijke verdere uitbreiding van Passewaaij, de wijken 9, 10 en 11 staan al gepland maar moeten nog gebouwd worden. Voor het gebied van de wijken 12, 13 en 14 heeft de gemeente dus nog geen omgevingsplanprocedure of iets dergelijk doorlopen, Tiel staat daar nog helemaal aan de vooravond van ruimtelijke ontwikkeling. Om nu te voorkomen dat projectontwikkelaars grond gaan kopen nabij Passewaaij en de grondprijzen omhoogschieten, heeft de gemeente Tiel besloten een voorkeursrecht te nemen op die grond. Je mag na een besluit tot voorkeursrecht de grond alleen nog maar aan de gemeente verkopen, niet meer aan een projectontwikkelaar.

Wat heeft dit te maken met de beoogde Westelijke Ontsluitingsweg? Die mogelijke aanleg van Passewaaij 12-14 vormde in 2024 de noodzaak voor de aanleg van de beoogde Westelijke Ontsluitingsweg. Want op basis van huidige en vastgelegde plannen (dus inclusief de uitbreiding Passewaaij wijken 9, 10 en 11) had het onafhankelijke bureau Movares verkeerskundig juist aangetoond dat variant 5 (de thans gekozen voorkeursvariant langs de Ophemertsestraat) geen voorkeur geniet, omdat er bij aanleg van 9,10 en 11 veel te weinig auto’s gebruik gaan maken van die weg (en dat wegen de aanlegkosten niet op tegen het gebruik). En dat variant 2 (de noordelijke variant langs Wadenoijen) dan veel effectiever is. Maar het college van Tiel claimde in de loop van 2024 dat er een schaalsprong zou komen, dat die wijken 12,13 en 14 er ook zouden komen en dat om die reden (wel) meer auto’s van die nieuwe weg door het buitengebied gebruik zouden gaan maken. Dat werd in 2024 verkeerskundig verder niet onderzocht, toch besloot de gemeenteraad van Tiel in december 2024 op basis van dat vage schaalsprong-plan voor het voorkeurstraject variant 5 (langs de Ophemertsestraat, de zuidelijke variant dus).

Kortom, die schaalsprong vormt de cruciale onderbouwing onder die nieuwe Westelijke Ontsluitingsweg en het in 2024 gekozen zuidelijke voorkeurstracé. Maar hoe ziet die schaalsprong er nou echt uit? Het gemeentebestuur heeft afgelopen donderdag drie scenario’s gepresenteerd:

1. Tiel breidt westwaarts uit, dan gaat Passewaaij dus uitbreiden met die wijken 12 tot en met 14. In dat geval wordt het dorp Zennewijnen ruimtelijk gezien aan Tiel vastgeplakt en schuift Tiel dus veel dichter op naar Ophemert. In dit scenario is het verkeerskundig “logisch” om na te denken over een Westelijke Ontsluitingsweg.
2. Tiel breidt met name in het centrum uit en gaat ook in het dorp Wadenoijen uitbreiden. De wijken 12-14 in Passewaaij gaan dan niet door, langs de Waal tussen Tiel en Zennewijnen komen in dit scenario wel een zestal hoge woontorens te staan. Ook in dit geval verliest Zennewijnen haar dorpse karakter, inwoners daar zitten dan ineens in een omgeving met flats om hun heen. In dit scenario is het niet logisch om de Westelijke Ontsluitingsweg aan te leggen, aangezien veruit de meeste nieuwe huizen in het centrum worden gebouwd. Het centrumverkeer wikkelt zich uitsluitend af op huidige A15 aansluitingen Tiel-West (“McDonalds”) en Tiel-Oost (“Van der Valk”). En het nieuwe verkeer uit Wadenoijen kan zich direct afwikkelen op de bestaande A15-afslag Wadenoijen.
3. Tiel breidt uit naar de oostkant van de stad, het gemeentebestuur     noemt dit liefkozend “Sprong over de Waal”. In dit scenario gaat de nieuwe woningbouw helemaal niet de Waal over of zo, maar concentreert de nieuwe woningbouw zich in het centrum en ten noorden van de A15 (een uitbreiding richting Zoelen). Ook in dit scenario draagt de aanleg van de Westelijke Ontsluitingsweg helemaal niets bij aan deze gebiedsontwikkeling. De additionele verkeersafwikkeling zal zich vrijwel uitsluitend concentreren op A15-afslag Tiel-Oost.
   

Belangrijk is te constateren dat de beoogde schaalsprong van Tiel in de regio nog geen enkel bestuurlijk draagvlak heeft. Omliggende gemeente zoals West Betuwe, Buren en Neder-Betuwe zijn juist bang dat de gulzigheid van Tiel ertoe gaat leiden dat zij dan veel minder woningen mogen gaan bouwen, terwijl er in deze plattelandsgemeenten ook behoefte is aan nieuwbouw. Daarnaast is de beoogde schaalsprong in strijd met de aankomende Nota Ruimte, waarvan het kabinet al de reeds vastgestelde Strategiekaart voor Wonen, Werken en Bereikbaarheid heeft gepubliceerd. Regio Rivierenland (dus inclusief Tiel) ligt op deze kaart in de zogeheten “luwte van Nederland”. Uitgangspunt van het rijk is dat je in deze regio’s uitsluitend voor eigen behoefte mag bouwen. Dus niet als intensiveringsgebied voor werkgelegenheid die elders in Nederland nog ontstaat, dus niet als overloopgebied of verkapte uitbreidingszone voor Utrecht, Den Bosch of Arnhem/Nijmegen. Terwijl dit juist wel de onderbouwing was van toenmalig burgemeester Van der Meijden van Tiel in 2024 waarom die schaalsprong van Tiel nodig was. Maar wat zien we in de praktijk: de werkgelegenheid in Tiel daalt aanhoudend, het centrum en de voorzieningen verloederen en het aandeel ongeschoolde arbeidsmigranten onder inwoners is enorm, terwijl dit een doelgroep is waar politiek Den Haag hard aan werkt om ze weg te krijgen uit Nederland. Als het rijksbeleid om ongeschoolde arbeidsmigranten terug naar huis te sturen gaat werken, zal Tiel met een stevige daling te maken krijgen van het aantal inwoners. Kortom, Tiel heeft realistisch gezien helemaal geen grote behoefte aan nog eens extra nieuwbouwplannen, niet bovenop de plannen die er al liggen.

Samengevat staat die vermeende schaalsprong van Tiel op nog zeer losse schroeven. En maar in één van de mogelijk scenario’s voor de schaalsprong is die beoogde Westelijke Ontsluitingsweg relevant, voor twee andere scenario’s is het juist onverstandig veel publiek geld te gaan investeren in nieuwe infrastructuur die geen verband heeft met de locatie van die schaalsprong. En vooral scenario 2 is opmerkelijk voor het dorp Wadenoijen, dat eerst fel protesteerde tegen een nieuwe weg langs het dorp, maar nu mogelijk wel een flinke stadswijk aan het dorp geplakt krijgt en als dorp gaat verdrievoudigen!

Ondertussen doet de gemeente Tiel een poging de weg te financieren, ze hebben een subsidieaanvraag gedaan bij de rijksoverheid in het kader van de regeling voor Woningbouw op Korte Termijn (WoKT). Deze regeling is bedoeld voor het sneller realiseren van meer woningbouw. Als onderbouwing heeft Tiel de realisatie van geplande nieuwbouw in Tiel (wijken 9, 10 en 11) ingebracht. Maar deze bouw loopt niet synchroon met de planning van de aanleg van de voorgenomen derde ontsluitingsweg (pas voorzien na 2031). Dat betekent dat deze ontsluitingsweg niet gaat bijdragen aan een versnelling van deze woningbouw (wijken 9, 10 en 11). Sterker nog, het zal de huizen in die wijken juist duurder maken en dat levert eerder vertraging dan versnelling op. Het ziet er dus naar uit dat het Ministerie die subsidieaanvraag gaat afwijzen en dan valt ook de financiële onderbouwing van de gemeente Tiel in duigen.

Deze ontwikkelingen zijn allemaal reuze interessant, maar ook vrij nog onzeker. Ze kunnen op de langere termijn ook effect gaan hebben op de keuze voor variant 5. Misschien is een andere variant toch beter? Zo ver is het op dit moment nog niet. Wij blijven het volgen, jullie informeren en zo nodig betrekken bij noodzakelijke acties.

Je kunt je aansluiten! 

Sluit je aan bij ons bewoners collectief en blijf op de hoogte van alle up to date informatie over de ontsluitingsweg van Tiel Passewaaij en onze acties. Dit kan via de Whatsapp groep. Stuur een app naar 06 - 10982765 en je wordt toegevoegd.